Recíclanse os plásticos dun só uso?
Ti, do mesmo xeito que moitos de nós, observaches con esperanza as 3 frechas que forman un bucle triangular, impresas en relevo en moitos artigos de plástico dun só uso, e que interpretamos esperanzados como unha promesa de que este obxecto podía e ía ser reciclado.
Con todo, lamentamos dicirche que na inmensa maioría das ocasións esta promesa de frechas entrelazadas é falsa, xa que a maioría dos produtos de plástico, salvo os que teñen os números 1 e 2 na parte inferior, non se reciclan nunha cantidade significativa.
Estes números aos que aludimos son parte do Código de Identificación de Resinas de Plástico, un marcado voluntario co que adoitamos discernir a resina plástica coa que están feitas os nosos obxectos cotiáns.
Cada número identifica unha categoría diferente de plásticos, sendo 7 en total, e foi deseñado para indicar ás instalacións de reciclaxe que tipo de resina pode ser atopada en cada obxecto, o que NON supón unha garantía de que o artigo en cuestión vaia a ser reciclado.
Así, estes códigos de identificación de resinas non son códigos de reciclaxe, e que aparezan en obxectos non implica que estes vaian ser reciclados ou que existan sistemas para procesar eficazmente o artigo para a súa recuperación ou reutilización.
Se despois de ler isto te sintes enganado, unicamente dicirche que non estás só.
Os estudos mostran que os consumidores malinterpretamos habitualmente estes códigos e, como resultado, entramos nos que se coñece como o ciclo do desexo: depositamos esperanzados os artigos de plástico nos contedores e papeleiras de reciclaxe, independentemente de se realmente se reciclen ou non.
Ademais este feito bienintencionado, debido ao deseño dos distintos Sistemas Integrados de Xestión de cada país, adoita dar como resultado, non só que non se recicle máis plástico, senón que se retarde o proceso de clasificación, aumente os custos de reciclaxe e, en última instancia, envíese máis refugallos á entulleira.
Esta crenza xeneralizada ao redor destes códigos fainos pensar que o plástico se recicla con moita máis frecuencia do que realmente se recicla. De feito, só o 9% de todos os refugallos plásticos xamais creados reciclouse, e moitos deses artigos reciclados pertencen principalmente só 2 das 7 categorías de resina.
Susan Freinkel, autora do libro titulado Plástico, afirma que os únicos plásticos reciclados en cantidades significativas son os plásticos Nº 1 ( PET) e Nº 2 ( HDPE), que se empregan habitualmente nas botellas de auga e refrescos, así como nas de leite, zumes ou deterxentes.
Un informe recente de Greenpeace indícanos que os recipientes con estes códigos 1 e 2 son os únicos plásticos que lexitimamente poden ser chamados reciclables e publicitados como tales. Iso é así porque son as únicas resinas que teñen suficiente demanda de mercado e capacidade de reciclaxe a nivel de cada país.
O resto de residuos plásticos que se recollen a nivel municipal adóitanse denominar como plástico mixto, e desde que China pechou as súas fronteiras aos plásticos mixtos do mundo en 2018, os países desenvolvidos loitan por atopar un mercado para estes desperdicios, especialmente os procedentes das resinas Nº 3 ao Nº 7, que son menos valiosos.
Nalgunhas rexións puxéronse en marcha programas de fomento da reciclaxe que animan aos usuarios para reciclar unicamente os obxectos de certas resinas, ou tamén, co ánimo de simplificar, só os que teñen certas formas ou conteñen certos produtos de consumo.
Estas simplificacións tampouco supuxeron unha mellora na reciclaxe dos plásticos xa que unha parte significativa da cantidade recollida nos contedores de reciclaxe está contaminada con plásticos dos que se consideran non reciclables.
Neste sentido, dicir que a estratexia acertada vén da man da redución na xeración de residuos, e que a reciclaxe non vai ser a solución ao noso problema cos refugallos.
Freinkel, no libro antes indicado, fala da reciclaxe como unha práctica que axuda a aliviar o noso sentimento de culpa, xa que os consumidores atopámonos un pouco mellor tan pronto como enviamos a reciclar os desperdicios que producimos.
Sen dúbida, esta crenza supón un problema. Todos debemos ter presente que o acto de separar e depositar o noso lixo (plástica) nos contedores non é a solución que necesitamos para a contaminación que xeramos e as consecuencias que producen na nosa contorna.
Se realmente queremos protexer o medio ambiente e a súa biodiversidade, debemos substituír o noso modelo produtivo lineal por outro no que borremos do noso vocabulario as palabras lixo, refugallo e desperdicio.
Isto é o que se coñece como economía circular!
Voltar o listado