Os 5 espazos “Ramsar” de Galicia: as zonas húmidas da comunidade

Cada 2 de febreiro celébrase o Día Mundial das Zonas Húmidas (Humedales en castelán), zonas naturais protexidas e de especial interese ambiental. Galicia conta con 5 destes espazos. Mostrámoschos nun roteiro de norte a sur da comunidade.

000c0aee9fd5e03e47838457876d230305895db1
En 1971 asinouse un convenio internacional para a conservación e o uso razoable dos humidais e os seus recursos. Foi na cidade iraniana de Ramsar, de aí a denominación destas zonas protexidas. O convenio xurdiu da gran preocupación de distintos países europeos que, alertados pola crecente deterioración de distintas Zonas Húmidas en Europa, promoveron a creación dun tratado que os protexese.

Que é unha zona Ramsar?

Segundo se determinou na devandita convención, unha zona Ramsar comprende as extensións de marismas, pantanos, turbeiras cubertas de auga, sexan de réxime natural ou artificial, estancadas ou correntes, doces ou salgadas, incluídas as extensións de auga mariña cuxa profundidade en marea baixa non exceda de seis metros. 

Entrarían dentro desta definición os ríos e pantanos, pasteiros húmidos, acuíferos subterráneos, turbeiras, oasis, estuarios, manglares, arrecifes de coral, encoros, salinas e outros. 

No primeiro Inventario de Zonas Húmidas de Galicia xa se constatou que a nosa comunidade autónoma é a que conta co maior número de zonas húmidas de España catalogados ata a data. Zonas Húmidas costeiras, continentais e artificiais, bos exemplos dun aproveitamento sostible dos recursos, situados en gran medida na provincia da Coruña (a de maior litoral costeiro), seguida de Pontevedra e Lugo. 

Pero só son cinco as Zonas Húmidas galegas declarados como Zonas Húmidas de Importancia Internacional na Convención de Ramsar: a Ría do Eo, a Ría de Ortigueira e Ladrido, a  Lagoa e Areal de Valdoviño, o  Complexo das praias, duna e lagoa de Corrubedo e o Complexo intermareal Umia-O Grove.


Ría do Eo, Lugo

Esta ría atópase na Mariña Occidental e é a única zona húmida da lista que pertence á provincia de Lugo. Comparte as súas máis de 600 hectáreas coa veciña Asturias, formando parte da Reserva da Biosfera do Río Eo, Oscos e Terras de Burón. 

A Ría do Eo, tamén coñecida como Ría de Ribadeo, alberga unha vexetación costeira típica formada por halófitas (plantas que crecen na area). Nas súas zonas húmidas abundan salmóns, cangrexos e troitas e é zona importante de paso e invernada para patos e limícolas (aves que viven no limo ou lodo) e de refuxio para fochas e garzas reais.


Ría de Ortigueira e o seu apéndice do Ladrido

Entre Estaca de Bares e Cabo de Ortegal ábrese a Ría de Ortigueira e o seu apéndice do Ladrido, un amplo brazo de mar que penetra cara ao sur e encáixase entre as Serras da Capelada e A Faladoira. É un importante lugar de paso de aves acuáticas, e ademais de zona Ramsar está considerada zona ZEPA (Zona de Especial Protección para as Aves) e rexistrada no Rexistro xeral de espazos naturais de Galicia. 

A medida que se aproxima ás desembocaduras dos ríos Mera e Tiroteo, a ría vaise convertendo en marisma no seu parte sur. Nela, as temperaturas suaves e as numerosas precipitacións dan lugar a unha rica vexetación, formada por árbores de ribeira como salgueiros, castiñeiros ou carballos, matogueiras e xunqueiras. 

A Ría de Ortigueira e Ladrido acolle a numerosos mamíferos como londras, corzos, xabarís ou raposos e os seus humidais constitúen un auténtico santuario para anfibios e reptís (ras, tritóns, píntegas, lagartos...) e para numerosas aves como anáticas, limícolas (aves de lodo) e garzas, que atopan aquí o seu fogar.


Lagoa e Areal de Valdoviño

En plena Costa Ártabra coruñesa atópase un dos conxuntos ambientais máis importantes de Galicia: a lagoa e a praia de Valdoviño, onde numerosas especies de aves atopan o seu refuxio. 

No conxunto de Valdoviño sobresae a Lagoa da Frouxeira, un humidal de gran valor ambiental alimentado polas augas fluviais dos arroios Vilar e Castro, que desemboca na praia do mesmo nome cun pequeno illote no medio, a Illa Lapela. No seu 1,7 km de lonxitude por 500 metros de anchura acolle unha interesante variedade de flora e fauna, polo que se considera Zona RAMSAR ou  Zona húmida de Importancia Internacional e  ZEPA – Zona de Especial Protección para as Aves, ademais de LIC - Lugar de Importancia Comunitaria. 

Son máis de 15.000 as aves que aquí habitan, algunhas teñen o seu fogar na lagoa de forma permanente e outras recalan na zona húmida durante o inverno ou os pasos migratorios cara ás súas zonas de cría no norte de Europa. Entre estas aves están as ánades reais, as gaivotas, os patos, os corvos mariños, os falcóns ou as esveltas garzas imperiais. 

Ademais de aves hai abundante fauna acuática, como londras, anguías e rodaballos debido á súa proximidade co mar. Numerosos reptís e tamén raposos e xabarís, que acoden a alimentarse ás inmediacións da lagoa, son outros dos animais que achamos nesta rica zona natural. 


Zona Húmida de Corrubedo

O  Complexo Dunar de Corrubedo e Lagoas de Carregal e Vixán é o parque natural máis visitado de Galicia, coa súa gran duna móbil de máis de 1 km de longo e 20 metros de alto. Situado entre a coruñesas Ría de Arousa e a de Muros e Noia, este importante parque ocupa case 1.000 hectáreas sendo o quinto de Galicia en extensión, e é tamén coñecido como Parque Natural de Corrubedo, un gran espazo natural na Península de Barbanza que pertence ao municipio coruñés de Ribeira. Ademais da zona dunar tamén comprende a praia en que se sitúan e as lagoas de Carregal e  Vixán, formando así un ecosistema moi rico e variado. 

O protagonismo da gran duna non logra eclipsar outros atractivos deste espazo: dúas lagoas, unha salgada e outra de auga doce, con grandes marismas e zonas húmidas. A Lagoa de  Vixán, de auga doce, bebe dun pequeno río, o Muíño, mentres que Carregal, a salobre, desemboca no mar dividindo en dous a zona de areal. É aquí, nas marismas, onde se aprecia a riqueza ecolóxica deste parque, coa súa vexetación dunar contrastando coas xunqueiras características das marismas. 

É un paraíso para a observación ornitolóxica debido aos seus variados hábitats, destacando as aves acuáticas como anáticos, paxaros e limícolas.


Complexo intermareal Umia-O Grove

Esta bela enseada situada entre a península do Grove e a Ría de Arousa, abarca o estuario do Umia ata Cambados. É nesta zona onde se atopaban as salinas das que a comarca tomou o seu nome: O Salnés. É o único humidal  Ramsar da provincia de Pontevedra, tamén considerado ZEPA (Zona de Especial Protección para as Aves).

A través dunha pequena canle formada pola Illa dá Toxa descóbrese un rico ecosistema, refuxio dunha gran variedade de aves de invernada e doutras que o elixen como lugar de paso nas súas prolongadas migracións. 

No Complexo destaca a enseada de O Bao, fogar permanente de moitas especies protexidas, como ánades, correlimos ou garzas reais. 

Voltar o listado

Empregamos cookies propias e de terceiros para mellorar a experiencia do usuario a través da sua navegación. Se continúas a navegar aceptas o seu uso. Política de cookies

Continuar navegando