Economía circular: máis que unha moda, unha novo paradigma

O planeta deu mostras de que o noso modo de relacionarnos con el é incongruente e insostible. A emerxencia climática xa está aquí e, a menos que transformemos desde a base as nosas lóxicas de produción e consumo, será imparable.

A83c1750d6ed9da2c5e838316e476626a8412cf2
O Pacto Mundial das Nacións Unidas advirte que desde 1970 a extracción de recursos triplicouse a 92 mil millóns de toneladas ao ano, e se non se adoptan medidas urxentes e concretas, o uso mundial de materiais duplicarase con fartura de aquí a 2060, de 92.000 a 190.000 millóns de toneladas. Unha cantidade inasumible pois, evidentemente, non contamos con recursos infinitos. É importante lembrar como un  mantra que os recursos naturais son finitos. Van acabar de maneira indefectible e, antes de que iso ocorra, debemos actuar e protexer o  medioambiente, o planeta terra, a nosa casa.

Expertos estiman que o 45% das emisións de gases de efecto invernadoiro asócianse á fabricación de produtos, e máis do 90% da perda da biodiversidade e o estrés hídrico débense á extracción e ao tratamento dos recursos naturais. Grazas ao consumo indiscriminado, a produción en exceso e a contaminación que todo iso supón prevese que haxa un aumento da temperatura global de entre 3 e 6° C para o ano 2044. É dicir, un futuro inhabitable onde as inundacións serán máis frecuentes e intensas, as temperaturas máis extremas e os desastres naturais estarán á orde do día. Isto fainos lembrar que a saúde do noso planeta está ligada á saúde humana e tamén á da economía.

Que facer ante este escenario? A magnitude do problema require dun compromiso que estea á altura das circunstancias e o problema pódese enfrontar desde diferentes ángulos. Un deles é a economía. Instalar unha nova relación co planeta desde o plano económico resulta fundamental na loita ambiental, e é aquí cando a economía circular emerxe como nosa gran aliada. A economía circular pretende, entre outros obxectivos, minimizar o consumo de materiais e maximizar o valor dos materiais que circulan dentro da economía e favorecer a rexeneración dos sistemas naturais.  

Trátase dun cambio de paradigma completo. Dun modelo no que as empresas poderán atopar unha alternativa vantaxosa e, sobre todo, sostible, ao modelo lineal. Non só ese modelo significa un alivio para o planeta, senón que ademais encerra múltiples oportunidades económicas. Membros do Pacto Mundial sosteñen que a transición a un modelo circular podería desbloquear un crecemento do PIB mundial de ata 4,5 billóns de dólares ata 2030. Así mesmo, os expertos afirman que isto podería traer unha serie de beneficios en contraposición co modelo lineal.

1. Rexenerar en lugar de extraer
Consiste en recoller os materiais que anteriormente foron usados para  reintroducirlos no proceso de produción e desta maneira, evitar a constante extracción de recursos naturais.

2. Redeseñar e reparar en lugar de producir
Trátase de cambiar totalmente a mentalidade de deseño dos produtos e facelo desde unha perspectiva ecolóxica, de modo que o proceso de fabricación consuma menos materias primas, alongue a súa vida útil e xere menos residuos.

3. Usar ou compartir en lugar de consumir
A palabra consumir ten unha connotación de poñer fin á vida do produto do que se está facendo uso, unha acción para nada sostible. En contraposición a este concepto, o modelo circular expón usar de modo que o seu ciclo de vida non acabe cun consumidor, senón que poida adoptar un novo uso posterior ou ser útil para outro usuario.

4. Reciclar e valorizar no canto de refugar 
Hai que poñer fin ao usar e tirar. Un produto usado non ten por que ser un produto inútil, polo que non temos por que refugalo. En España producíronse en 2019 unha media de 483,7 quilos de residuos por habitante, o que supón un problema ambiental de gran magnitude que debemos abordar. Neste sentido, a reciclaxe e a valorización dos refugallos que propón a economía circular posiciónase como a mellor opción, pois é un modo de dar unha segunda vida aos produtos e reducir o seu impacto na contorna.

Artigo de Diario responsable - Gestores de Residuos, traducido ao galego. Consulta aquí o orixinal.
Voltar o listado

Empregamos cookies propias e de terceiros para mellorar a experiencia do usuario a través da sua navegación. Se continúas a navegar aceptas o seu uso. Política de cookies

Continuar navegando