Recuperar e rexenerar os chans que estaban ocupados por plantacións de eucaliptos en Galicia é posible, segundo está a demostrar unha experimentación práctica que leva a cabo na Coruña. A experiencia abre a porta para implantar cultivos nestes terreos, agora que se están tomando as primeiras medidas para frear estas polémicas plantacións, moi criticadas polo seu impacto sobre o medio natural.

A Cátedra Hijos de Rivera-UDC, da man da Fundación Galicia Sustentable, presentou os resultados de 18 meses de traballo experimental en modelos de agricultura rexenerativa que poñan en valor os recursos da contorna e permitan restaurar ecosistemas afectados pola actividade humana. O resultado foi a creación de máis de 100 micro parcelas no Concello da Laracha, das que se extraeron os resultados que agora se presentan.

O proxecto céntrase na rexeneración de chans en plantacións de eucalipto. Para iso, aprovéitanse distintos tipos de biomasa e unha secuencia de cultivos complementarios que favorecen a recuperación da capacidade de chans que actualmente xa están en uso en monocultivo intensivo de eucalipto, como explican os seus impulsores.

Deste xeito, a análise da recuperación de capacidade produtiva do chan realízase por métodos directos e indirectos. Os primeiros son o resultado da comparación de análise de datos procedentes de laboratorio e os segundos a través da observación da capacidade produtiva de seméntalas e transplantes. Os resultados mostran que se conseguiu un incremento de macronutrientes NPK (sodio, fósforo e potasio), aínda que non se puido alterar, con estes métodos, a acidez dos chans característica das plantacións de eucalipto.

Incremento da biodiversidade

Por outra banda, a evolución e as análises realizadas sobre sementados e transplantes evidencian que os efectos fitotóxicos da plantación intensiva de eucaliptos son moi leves en canto á capacidade de xerminación.

A xerminación tivo éxito, en maior ou menor medida, en todas as especies, e mostraron a súa viabilidade no eucaliptal os grelos e chícharos, as fabas, xudías, acelgas, cenorias, patacas e amorodos. Produciuse a xerminación pero con grandes dificultades de crecemento en millo, allos porros e remolacha. As excepcións nesta experimentación foron a berenxena, melón, sandía e pementos.

Aínda que en moitos casos o manexo das plantacións foi máis sinxelo en canto a coidados ou mantemento nas plantacións baixo eucalipto, as producións finais manteñen unhas diferenzas abafadoras en favor do manexo tradicional dos cultivos. Con todo, séguese traballando coas especies de maior potencial, especialmente de froitos vermellos (distintas variedades de framboesas, arandos, mouras, arandos, grosellas, goji e amorodos) e de pataca.

Galicia frea as plantacións de eucaliptus, o ‘árbore-gasolina’

Outro dos resultados observados foi o incremento tanto do carbono total como da materia orgánica, aspectos positivos de leste manexo a través de acolchado vexetal para os cultivos, confirmando a posible contribución dos chans como sumidoiros de carbono a través da achega de materia orgánica como expuxo a iniciativa '4 por 1000' presentada na o COP21 de París.

O proxecto de investigación impulsouse pola Cátedra Hijos de Rivera-UDC de Desenvolvemento Sostible, cuxo principal obxectivo é explotar modelos innovadores e disruptivos que garantan o equilibrio entre a competitividade económica, o respecto ao medio ambiente e o avance social. Neste proxecto avalíanse con métodos de agricultura rexenerativa para abordar o reto global de desenvolver unha contorna máis resiliente que poida enfrontar o cambio climático e abastecer de alimento a unha poboación en crecemento.

Artigo de Información.es traducido ao galego. Consulta aquí o orixinal.