“A gran maioría das persoas non sabe que se compras un televisor por Amazon están obrigados a recollerche o vello”. Esta frase oíuse durante a celebración do II Congreso Nacional de Xestión de Residuos de Aparellos Eléctricos e Electrónicos ( RAEE) celebrada hai uns días en Valencia. Alí constatouse que a recuperación de electrodomésticos a través da venda a distancia é un dos obstáculos que impiden cumprir satisfactoriamente coa reciclaxe de  RAEE. Non é cuestión  baladí, o 20% destes aparellos véndense xa en liña, e subindo. Con todo, o compromiso dos “supermercados dixitais” coa recollida deixa moito que desexar. Só cúmpreo, e non do todo, unha terceira parte.

A lei (real decreto sobre residuos de aparellos eléctricos e electrónicos) obriga a que, sexa cal for o establecemento no que adquiramos un electrodoméstico, ten a obrigación de recoller o antigo que refugamos. É máis, os establecementos de máis de 400 metros cadrados tamén están obrigados a recoller pequenos aparellos eléctricos e electrónicos (AEE) que non excedan os 25 centímetros, aínda que non compres ningún similar ao que mandas a reciclar ou reutilizar.

O de “menos de 25 centímetros” non reduce as posibilidades a móbiles,  tabletas ou ordenadores portátiles pequenos. A gama é amplísima: altofalantes de computadores, enchufes,  regletas, radios, espertadores, máquinas de afeitar e de  depilar, pequenos  amplificadores ou reprodutores de música, cepillos eléctricos,  ambientadores,  purificadores e  insecticidas  enchufables… Por tanto, non hai escusa nin do consumidor para alegar que está moi lonxe o punto limpo para desfacerse do  RAEE nin do distribuidor para dicir que non o acepta. A lei ampáranos.

A lei tamén nos ampara á hora de devolver para reciclar ou reutilizar calquera aparello tras comprar un novo a través da venda en liña. Durante o congreso de Valencia, no que houbo oportunidade de escoitar a decenas de persoas expertas na materia, en especial relacionadas cos sistemas colectivos de responsabilidade ampliada do produtor, incidiuse nos obstáculos que deben salvarse para cumprir cunhas taxas de reciclaxe de RAEE que agora non se cumpren: Entre elas xurdiu o escaso compromiso das empresas vinculadas aos supermercados dixitais, denominados co termo inglés  marketplace.

De entrada afirmouse que, como cidadáns, descoñecemos que do mesmo xeito que unha tenda física, un supermercado dixital está obrigado a recoller o  AEE antigo que cambiamos polo novo. José  Prat, secretario xeral da Federación Española de Fabricantes de Electrodomésticos, afirmou que nun estudo realizado pola súa asociación, “sobre 89 portais que fan este tipo de venda, só 31 (o 35%) cumprían coa recollida a domicilio; pero a porcentaxe debería ser menor, porque así como todos afirmaban abertamente que recollen a liña branca (frigoríficos, lavadoras ou lavalouzas), non todos facían o propio con outra electrónica de consumo, en especial os pequenos aparellos”.

“Se é voluminoso, algúns che din que cho recollen se o depositas previamente no portal, e se queres que cho baixen cóbranche 35 €, pero iso non é o que di a lei”, asegurou  Prat, quen engadiu que “isto supón para unha empresa reducir o seu custo entre o 7% e 8% por saltarse esta recollida e posterior depósito nun centro de tratamento”. Rosa  Llácer, responsable de comunicación de  RAEE Andalucía, tamén dixo: “Coidado cos establecementos de máis 400 metros cadrados onde non compramos pero levamos un pequeno  AEE, que algúns che piden diñeiro por deixalo e iso tampouco o contempla a lei”.

Case ningún supermercado dixital deixa claro de partida que se comprometen, como obriga a lei, a recoller o teu vello  AEE.  Amazon,  eBay, O Corte Inglés ou  FNAC si fan mención a iso (en  Rakuten,  AliExpress e  Pixmania é imposible dar con esta información), aínda que ás veces de forma ambigua e non como información directa ao compralo, sobre todo cando o aparello non é propio.  Amazon advirte que “se compraches un  AEE a un vendedor externo a través do noso servizo  Amazon  Marketplace, deberás contactar con ese vendedor directamente para obter información sobre as disposicións adoptadas por este último, no relativo á recuperación e reciclaxe dos aparellos eléctricos e electrónicos”. José  Prat contesta: “A gran maioría das empresas asociadas ao  marketplace de Amazon non cumpre coa recollida”.

En calquera caso, nunca aparece todo isto como información directa, hai que ir ás pestanas de axuda ou de preguntas frecuentes para atopar o que debes facer se queres devolver o teu aparello antigo. Nalgúns casos recoméndanche que se está usado, pero non estragado, intégrelo nun circuíto de segunda man. Se definitivamente decides devolvelo, ofrécenche contactar por correo electrónico para recollelo ou facelo de forma gratuíta a través de Correos se non é voluminoso. E que quede claro: sempre sen ningún custo.

O tratamento adecuado de  RAEE que se perde debido a esta deficiencia por parte dos supermercados dixitais é considerable, xa que, segundo estatísticas da Organización para a Cooperación e o Desenvolvemento Económicos (OCDE) presentadas no congreso, as vendas en liña de aparellos novos supoñen xa o 20% do mercado, con picos do 34% para móbiles e outros dispositivos relacionados coas tecnoloxías da información e a comunicación. Convén lembrar que, como tamén se expuxo na cita celebrada en Valencia, este comercio crece a un ritmo do 3% anual.

E por se queda algunha dúbida sobre o que di a lei, terminamos coa  literalidad da mesma: “En canto á recollida separada de  RAEE polos distribuidores, estes deberán garantir no momento da subministración do novo produto a recollida dun  RAEE equivalente ao aparello que se compra, tal e como xa obrigaba a Directiva 2002/96/CE do Parlamento Europeo e do Consello, do 27 de xaneiro, e o anterior real decreto”.

As tendas en liña tamén están obrigadas a recoller e reciclar gratis os teus electrodomésticos.

Vía: El asombrario